Quy trình canh tác cây sâm cau giống nuôi cấy mô được nghiên cứu thành công, đã sẵn sàng hợp tác, chuyển giao đến các đơn vị, doanh nghiệp có nhu cầu ứng dụng vào sản xuất.
Sáng ngày 19/12, trong khuôn khổ hoạt động của Sàn Giao dịch công nghệ năm 2024, Trung tâm Thông tin và Thống kê Khoa học và Công nghệ (CESTI) phối hợp với Trung tâm Ươm tạo Doanh nghiệp Nông nghiệp Công nghệ cao tổ chức sự kiện Hợp tác công nghệ với chủ đề “Quy trình canh tác cây sâm cau giống nuôi cấy mô”.
Quang cảnh sự kiện Hợp tác công nghệ sáng ngày 19/12.
Phát biểu tại sự kiện, ông Võ Hưng Sơn (Phó giám đốc CESTI) cho biết, Hợp tác công nghệ là sự kiện thuộc chuỗi hoạt động “Cà phê Công nghệ” nhằm kết nối các viện nghiên cứu, trường đại học, doanh nghiệp công nghệ với các doanh nghiệp sản xuất, hỗ trợ các bên tìm kiếm cơ hội hợp tác và chuyển giao công nghệ.
Theo y học cổ truyền ở Việt Nam, sâm cau (Curculigo orchioides Gaertn.) là một cây dược liệu quý, có tác dụng chống ung thư, điều trị các bệnh về sinh lý như liệt dương, vô sinh ở nam giới, bệnh hen suyễn, sốt xuất huyết, cao huyết áp,… Theo các nghiên cứu phân tích sinh hóa, tác dụng dược lý đã công bố, lá và rễ của sâm cau có chứa nhiều hợp chất thứ cấp như glucosides, saponins, steroids, alkaloids, flavonoids, diterpenes, phenols. Trong đó, curculigin A và curuligol chiết tách từ thân rễ sâm cau có tác dụng bảo vệ gan khỏi tác động của carbon tetrachloride, curculigosaponin C và F kích thích tăng sinh tế bào lympho ở lách chuột.
Hiện nay, trồng cây dược liệu đang là hướng phát triển kinh tế mới, trong đó cây sâm cau đang cho kết quả khả quan về năng suất, chất lượng làm thuốc, giá trị cao. Tuy nhiên nguồn cung cấp cây sâm cau chủ yếu là khai thác tự nhiên và một số vùng trồng với diện tích nhỏ, sản lượng ít. Hơn nữa, các nghiên cứu về biện pháp canh tác vẫn còn hạn chế nên việc đề xuất quy trình chuẩn mức phân bón, mật độ trồng, lượng nước tưới và độ che phủ thích hợp là rất cần thiết để cây sinh trưởng và phát triển tốt, tăng năng suất và chất lượng củ.
Với sự kiện Hợp tác công nghệ lần này, Ban tổ chức kết nối các đơn vị, doanh nghiệp có nhu cầu tìm hiểu quy trình canh tác giống cây sâm cau cùng tham gia thảo luận, trao đổi trực tiếp với nhóm nghiên cứu để đi đến hợp tác, chuyển giao quy trình, triển khai áp dụng vào thực tiễn sản xuất.
Ông Võ Hưng Sơn (Phó giám đốc CESTI) trao đổi tại sự kiện.
Tại sự kiện, KS. Lê Thị Hồng Ngọc (Trưởng phòng Hỗ trợ Công nghệ Cây trồng - Trung tâm Ươm tạo Doanh nghiệp Nông nghiệp công nghệ cao) cho biết, nghiên cứu được thực hiện với mục đích lựa chọn lượng nước tưới, chế độ che nắng, mật độ trồng cây và lượng phân bón thích hợp cho sự sinh trưởng của cây sâm cau. Qua đó góp phần duy trì nguồn dược liệu quý, nâng cao hiệu quả sử dụng đất, làm tăng thu nhập cho người nông dân và bảo tồn đa dạng sinh học.
Nhóm nghiên cứu đã tiến hành 3 thí nghiệm nghiên cứu về ảnh hưởng của che nắng, lượng nước tưới, phân bón và khoảng cách trồng đến sinh trưởng của cây sâm cau. Các thí nghiệm được thực hiện tại Trung tâm Ươm tạo Doanh nghiệp Nông nghiệp Công nghệ cao (xã Phạm Văn Cội, huyện Củ Chi, TP.HCM) với đối tượng là cây sâm cau có nguồn gốc từ nuôi cấy mô sau khi đã huấn luyện, được trồng trong túi bầu có chứa giá thể là đất sạch tribat và xơ dừa theo tỉ lệ 2 : 1 để thuần dưỡng.
Kết quả cho thấy, với thí nghiệm về che nắng, trong 4 nghiệm thức (không che nắng, che nắng bằng lưới cắt nắng 25%, che nắng bằng lưới cắt nắng 50% và che nắng bằng lưới cắt nắng 75%), cây Sâm cau sinh trưởng tốt nhất trong điều kiện được che nắng bằng lưới cắt nắng 50%. Ở thí nghiệm nghiên cứu về ảnh hưởng của lượng nước tưới, cây sâm cau sinh trưởng tốt khi được tưới ở lượng nước 1000 và 800ml/cây/ngày. Củ sâm cau sau khi thu hoạch cho năng suất cao nhất khi cây sâm cau được tưới ở lượng nước 800ml/cây/ngày.
Với nội dung thí nghiệm về ảnh hưởng của phân bón và khoảng cách, kết quả nghiên cứu cho thấy trên 3 khoảng cách trồng và 3 công thức phân bón, khoảng cách trồng 20 x 10cm và công thức phân bón 12.000kg phân bò hoai kết hợp với 25kg N và 10kg K2O cho năng suất và chất lượng củ đạt giá trị cao nhất.
KS. Lê Thị Hồng Ngọc (Trưởng phòng Hỗ trợ Công nghệ Cây trồng - Trung tâm Ươm tạo Doanh nghiệp Nông nghiệp công nghệ cao) trình bày kết quả nghiên cứu quy trình canh tác cây sâm cau giống nuôi cấy mô.
Đề tài nghiên cứu cũng hoàn thành quy trình kỹ thuật trồng sâm cau (Curculigo orchioides Gaertn.) giống nuôi cấy mô với một số thông số như: cây sâm cau sinh trưởng tốt trong điều kiện được che nắng bằng lưới cắt nắng 50% và tưới với lượng nước 800ml/cây/ngày; khoảng cách trồng 20 x 10cm và bón 12000kg/ha phân bò kết hợp với 25kg/ha N và 10kg/ha K2O.
Mô hình này bước đầu cho thấy có hiệu quả kinh tế nên có khả năng mở rộng, đặc biệt trong giai đoạn hiện nay khi cầu sử dụng dược liệu ngày càng cao. Sâm cau có thể trồng được ở nhiều nơi, trong rừng, ven nương rẫy, trong chậu,… Ngoài ra, cây sâm cau khá khỏe mạnh, ít bị sâu bệnh hại, vì vậy hạn chế được việc dùng thuốc bảo vệ thực vât và giảm chi phí sản xuất, mang lại lợi nhuận cao.
Hiện tại nhóm nghiên cứu sẵn sàng hợp tác cùng các đơn vị, doanh nghiệp để đưa kết quả nghiên cứu ứng dụng vào sản xuất.
Thảo luận tại sự kiện, TS. Trần Văn Lợt – Phó trưởng khoa Nông học - Trường Đại học Nông Lâm TP.HCM chia sẻ sự quan tâm và đánh giá cao kết quả nghiên cứu của Trung tâm Ươm tạo Doanh nghiệp Nông nghiệp Công nghệ cao. Ông cho rằng, kết quả đề tài dễ tiếp cận với nhu cầu hiện tại của thị trường. Tuy nhiên, muốn thương mại hóa quy trình canh tác sâm cau giống nuôi cấy mô, nhóm nghiên cứu vẫn cần thêm thời gian để hoàn thiện hơn nữa về quy trình kỹ thuật trồng giống cây này, từ đất trồng, mật độ trồng đến chế độ dinh dưỡng và chăm sóc cây…
TS. Trần Văn Lợt – Phó trưởng khoa Nông học - Trường Đại học Nông Lâm TP.HCM chia sẻ sự quan tâm với đề tài nghiên cứu của Trung tâm Ươm tạo Doanh nghiệp Nông nghiệp Công nghệ cao.
Nói về nhu cầu hợp tác, chuyển giao quy trình canh tác cây sâm cau giống nuôi cấy mô, ông Ngô Khánh Linh – Tổng Giám đốc - Công ty TNHH Biso Jica Japan Việt Nam cho biết, doanh nghiệp có thể kết hợp với Trung tâm Ươm tạo Doanh nghiệp Nông nghiệp Công nghệ cao để đưa kết quả nghiên cứu ứng dụng vào thực tế. Tuy nhiên, quá trình hợp tác cần làm rõ các vấn đề như quy định, thủ tục đăng ký, tối ưu hóa quy trình canh tác nhằm rút ngắn thời gian, giảm chi phí, tăng lợi nhuận cho doanh nghiệp,…
Ông Ngô Khánh Linh – Tổng Giám đốc - Công ty TNHH Biso Jica Japan Việt Nam trao đổi tại sự kiện.
Sự kiện Hợp tác công nghệ ghi nhận một số biên bản ghi nhớ tư vấn, tìm hiểu hợp tác công nghệ giữa đơn vị cung ứng và các doanh nghiệp, đơn vị quan tâm như Viện KHKT Nông nghiệp miền Nam, Trường Đại học Nông Lâm TP.HCM, Công ty TNHH Biso Jica Japan Việt Nam, Công ty CP Giải pháp doanh nghiệp Toàn Cầu.
Đại diện nhóm nghiên cứu cùng các doanh nghiệp có nhu cầu hợp tác và Ban tổ chức chụp ảnh lưu niệm tại sự kiện.
Ông Võ Hưng Sơn chia sẻ, chủ đề “Quy trình canh tác cây sâm cau giống nuôi cấy mô” sẽ tiếp tục được CESTI xây dựng thành một chuyên đề trong Chuyên mục “Thảo luận công nghệ” trên Cổng thông tin Đổi mới sáng tạo và Chuyển giao công nghệ (Techport.vn) của Sàn Giao dịch Công nghệ TP.HCM. Bên cạnh đó, CESTI sẽ tiếp tục đồng hành với vai trò là cầu nối hỗ trợ các bên cung - cầu trong hoạt động tư vấn, kết nối chuyển giao công nghệ, nhằm thúc đẩy hơn nữa các hoạt động thương mại hóa sản phẩm nghiên cứu khoa học và công nghệ, ứng dụng kết quả nghiên cứu từ các trường đại học, viện nghiên cứu vào thực tiễn.
Minh Nhã (CESTI)